Reflections of ‘Modernization’ in Turkish Cinema
Abstract views: 52
/ 
PDF downloads: 20
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.16545011Abstract
Turkish modernization refers to the process of Turkiye's transformation into a modern nation-state during the decline and collapse of the Ottoman Empire. This period witnessed significant political, social, cultural, and economic changes, with the most notable efforts to transform society occurring during the establishment of the Republic. This study outlines the concepts of modernity and modernization, focusing on the themes of “Periodizations in Turkish Cinema” and “The Adventure of Modernization in Turkish Cinema.” It includes the subcategories of the Theater Period, Transition Period, Filmmakers' Period, and Young/New Filmmakers' Period. The film Aysel, Bataklı Damın Kızı is analyzed as an example of modernization traces in the Theater Period, while Yılmaz Güney’s Umut is examined as a socialist film in the Filmmakers' Period. The periodization is based on cinema historian Nijat Özön’s work, Turkish Cinema History. Using content analysis, a qualitative research method, this study explores how Turkish modernization influenced the cinematic landscape. The Theater Period was shaped by the single-party system in Turkish political life, while the Filmmakers' Period saw the diversification and originality of themes in Turkish cinema alongside the transition to a multi-party system.
Keywords: Modernization, Turkish cinema, theater period, transition period, filmmakers’ period.
References
Akın, İ. (2019). Yıldız Dergisi (1938-1954) Odağında Sinema Dergiciliği ve Modernleşmeye Bir Bakış. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Akşam Gazetesi. (1934, Temmuz 11). İstanbul Üniversitesi Gazeteden Tarihe Bakış Projesi, Erişim Adresi: http://nek.i stanbul. edu.tr: 4444/ekos/ GAZETE/ aksam/aksam _1934/ aksam1934temmuz/aksam1934temmuz11.pdf
Atayeter, M. K. (2012, Eylül ). 1960'lı Yıllarda Türk Sinemasında Toplumsal Gerçeklik. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 1(4), 19-33.
Baltacı, A. (2019). Nitel Araştırma Süreci: Nitel Bir Araştırma Nasıl Yapılır? Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(2), 368-388.
Baltu, O. (2023). Niyazi Berkes ve Şerif Mardin'in Modernleşme Anlayışlarının Karşılaştırılması. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Başgüney, H. (2023, Ekim). Türkiye'de Sinemanın 100 Yılı. Toplumsal Tarih Dergisi, 358, 72-81.
Baydemir, A. (2005, Ocak). Türk Sinemasının Gelişimi 1895-1939. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
Berkes, N. (2003). Türkiye'de Çağdaşlaşma, (4 b.). İstanbul: YKY.
Beydoğan, E. (2019). Modernleşme Kuramı Çerçevesinde Türk Sinemasında Gündelik Hayat. (Doktora Tezi). Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
Doğan, E. (2009). Türk Sinema Tarihyazımı: Nijat Özön. (Yayınlanmamış Yüksel Lisans Tezi). Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Eloğlu, E. (2011). Niyazi Berkes'in Eserlerinde Türk Devrimi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ankara Üniversitesi Türk İnklılap Tarihi Enstitüsü, Ankara.
Gülbak, O., & Kaba, T. (2024, 12 28). Ulus Devlet İnşasında Dil Birliği Çabalarının Basındaki Yansımaları: “Vatandaş Türkçe Konuş!” Kampanyası. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 23(51), 2134-2165, Doi:10.46928/iticusbe. 1508133
İğit, R. (2021, Şubat). Türkiye'nin Modernleşme Hareketleri Paralelinde Salon Mekanı ve Mobilya Tasarımları Üzerine Dönem Sineması Üzerinden Bir Analiz. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Anadolu Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü, Eskişehir.
İnanoğlu, T. (2017). 5555 Afişle Türk Sineması, (1b.). İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
İnceoğlu, M. Ç. (2008). Modernleşme ve Türk Sineması: Tarihsel ve Toplumbilimsel Bir İnceleme. (Doktora Tezi). Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Karaca, Ö. (2023). Kamera Arkası. Erişim Adresi: http://www. kameraarkasi.org/ makaleler/makaleler/turksinemasidonemleri_ozkankaraca.pdf
Metin, O., & Ünal, Ş. (2022). İçerik Analizi Tekniği: İletişim Bilimlerinde ve Sosyolojide Doktora Tezlerinde Kullanımı. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 22(Özel Sayı 2), 273 - 294,
Özön, N. (1968). Türk Sineması Kronolojisi, (1b.). İstanbul: Bilgi Yayınları.
Özön, N. (2017). Türk Sineması Tarihi. İstanbul: Doruk Yayınları.
Polat, E. G. (2011, Mayıs 01). Osmanlıdan Günümüze Vatandaşlık Anlayışı. Ankara Barosu Dergisi, 3, 128-157.
Saydam, B. (2002). Türk Sineması'nın Tarihine Genel Bir Bakış. Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, 18(36), 401-424.
Saydam, B. (2020, Şubat). Türkiye’de Sinema Tarihyazımının Gelişim Süreci. Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, 18(36), , 425-472.
Sinemalar.com. (T.Y). Erişim adresi: https://www. sinemalar. com/film/9106/gecelerin-otesi
Şimşek, K. (2022, Kasım). Yılmaz Güney Sinemasında Toplumsal Bir İfade Aracı Olarak Mekan: Umut (1970) Filmi Örneği. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Batman Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Batman.
Yılmaz, A. (2020). Türk Sinemasının Serencamı: Kuramsal Bir Yaklaşım. Kocaeli Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Dergisi, 8(8), 5-20.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2025 Tuğce Kaba
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
