“Tante Rosa” Sevgi Soysal: Rosa’dan Bize Kalanlar, Kitap Değerlendirmesi

Özet

Bu çalışmada, Sevgi Soysal’ın “Tante Rosa” isimli kitabının değerlendirilmesi yapılmaktadır. Sevgi Soysal’ın 1973 yılında yayımlanan romanı Tante Rosa, kadın kimliği, toplumsal cinsiyet rolleri ve bireysel özgürlük temalarını merkeze alarak yazılan öncü yayınlardan biridir. Kitap, Avusturya kökenli bir kadın olan Tante Rosa’nın hayat hikayesini bölümler halinde anlatır. Rosa’nın çocukluğundan itibaren yaşadığı toplumsal baskılar, kimlik arayışı ve ataerkil düzenin kadın üzerindeki etkilerini sorgular. Farklı bölümlerden oluşan kitap, Rosa’nın çocukluk hayalleri, evliliği, anneliği ve yalnızlığı üzerinden bir kadının toplumsal rollerle çatışmasını anlatır. Rosa’nın hayatı sıradan bir bireyin öyküsü gibi görünse de toplumsal cinsiyet rollerine karşı bir eleştiridir. Soysal, kadının ev içi rollerle sınırlandırılmasını, itaatkâr ve fedakâr olması gerektiği düşüncesini kitap boyunca eleştirir. O, erkek egemen topluma uyum sağlamak yerine sistemin dışına çıkmayı seçtiğinde bu onu “anormal” yapmıştır. Erkek egemen toplumların anlayışlarını eleştirel ve yer yer ironik anlatım kullanarak inceler ve toplumsal düzenin inşasına katkıda bulunabilecek perspektifler sunar.

Anahtar Kelimeler: toplumsal cinsiyet eşitsizliği, toplumsal baskı, kadının rolleri, özgürlük direnişi, patriarkal.