Bilimin Bilimi ya da Pierre Bourdieu’nün Bilim Sosyolojisi
Özet Görüntüleme: 51
/ 
PDF İndirme: 23
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.14789525Özet
Bu makale en temelde Fransız sosyolog Pierre Bourdieu’nün bilim sosyolojisi kapsamındaki katkılarına dikkat kesilmektedir. Fransız tarihsel epistemoloji birikimini kendi sosyoloji perspektifiyle harmanlayan Bourdieu’nün bilimsel alanı, rölativizme düşmeden, sosyolojik ve tarihsel araştırmaya nasıl dönüştürdüğü anlamaya çalışılacaktır. Bilim sosyolojisine Bourdieu’nün katkılarını anlamak açısından ilkin bilim sosyolojisindeki temel akımlar incelenmelidir. Bu açıdan ilk olarak pozitivist geleneğin bir örneği olarak Karl Robert Merton’un yapısalcı-işlevselci bilim sosyolojisi anlayışı analiz edilecektir. İkinci olarak inşacı geleneklerin örnekleri olarak “güçlü program” ve “aktör-şebeke teorisi” ele alınacaktır. Akabinde ise Bourdieu’nün kendisinden önceki yaklaşımlara eleştirilerine temas edilecektir. Bourdieu’nün kendi sosyolojik araçlarını (“alan”, “habitus”, “sermaye”) bilim sosyolojisinde nasıl işe koştuğuna ve bilimin inşa edilmiş bir toplumsal olgu olduğu gerçeğinden kurtulmanın tek seçeneği olarak gördüğü “refleksivite” kavramına ve “akılcı reel politik” stratejisine odaklanılacaktır.
Anahtar kelimeler: Siyaset, iktidar, otorite, din, itaat, din-siyaset ilişkisi.
Referanslar
Bachelard, G. (2013). Bilimsel Zihnin Oluşumu. Çev. Alp Tümertekin. İstanbul: İthaki Yayınları.
Bloor, D. (1976). Knowledge and Social Imagery. Chicago: University of Chicago Press.
Bourdieu, P. ve Wacquant, L. (2012). Düşünümsel Bir Antropoloji İçin Cevaplar. Çev. Nazlı Ökten. (6. Baskı). İstanbul: İletişim Yayınları.
Bourdieu, P. (2006). Pratik Nedenler. Çev. Hülya Uğur Tanrıöver. (2. Baskı). İstanbul: Hil Yayınları.
Bourdieu, P. (2004). Science of Science and Reflexivity. Trans. Richard Nice. Chicago: The University Of Chicago Press.
Bourdieu, P. (2013). Seçilmiş Metinler. Çev. Levent Ünsaldı, Ankara: Heretik Yayınları.
Bourdieu, P. (1975). The Specificity of the Scientific Field and the Social Conditions of the Progress of Reason, Soc. Sci inform, 14(6), 19-47.
Bourdieu, P. (1997). Toplumbilim Sorunları. Çev. Işık Ergüden. İstanbul: Kesit Yayıncılık.
Bucchi, M. (2004). Science in Society: An Introduction to Social Studies of Science. Trans. Adrian Belton, London, and New York: Routledge.
Collins, H.M. (2010). Bilimsel Bilgi Sosyolojisi: Çağdaş Bilim Üzerine İncelemeler, Bekir Balkız ve Vefa Saygın Öğütle içinde Bilim Sosyolojisi İncelemeleri (s. 29-58). Çev. Bekir Balkız. Ankara: Doğu Batı Yayınları.
Garfinkel, H. (1981). The Work of a Discovering Science Construed with Materials from the Optically Discovered Pulsar. Philosophy of Social Sciences, 11(2), 131-158.
Gilbert, N. ve Mulkay, M. (1984). Opening Pandora’s Box: A Sociological Analysis of Scientists’ Discourse, Cambridge: Cambridge University Press.
Halfpenny, P. (2010). Rasyonalite ve Bilimsel Bilgi Sosyolojisi. Bekir Balkız ve Vefa Saygın Öğütle içinde Bilim Sosyolojisi İncelemeleri (s. 65-147). Çev. Dilek Hattatoğlu. Ankara: Doğu Batı Yayınları.
Habermas, J. (1993). İdeoloji ve Teknik Olarak Bilim. Çev. Mustafa Tüzel. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Habermas, J. (2007). Kamusallığın Yapısal Dönüşümü. Çev. Tanıl Bora ve Mithat Sancar. İstanbul: İletişim Yayınları.
Hagstrom, W. (1965). The Scientific Community, New York: Basic Books Inc.
Latour, B. ve Woolgar S. (1986). Laboratory Life: The Construction of Scientific Facts. Princeton: Princeton University Press.
Merton, K. R. (2010). Bilimin Normatif Yapısı. Bekir Balkız ve Vefa Saygın Öğütle içinde Bilim Sosyolojisi İncelemeleri (s. 148-165). Çev. Ümit Tatlıcan. Ankara: Doğu Batı Yayınları.
Mitroff, I. (1974). Norms and Counter-Norms in a Select Group of The Apollo Moon Scientists: A Case Study of the Ambivalence of Scientists. American Sociological Review, 39 (August), 579–595.
Mulkay, M. J. (2010). Bilimsel Gelişime Dair Üç Model, Bekir Balkız ve Vefa Saygın Öğütle içinde Bilim Sosyolojisi İncelemeleri (s. 294-312). Çev. Vefa Saygın Öğütle. Ankara: Doğu Batı Yayınları.
Öğütle, V. S. (2004). Bir Fenomen Olarak Amerikan Sosyolojisi, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Muğla: Muğla Üniversitesi, Sosyoloji Bölümü.
Öğütle, V. S. ve Balkız, B. (2010). Bilim Sosyolojisi Üzerine Bazı Tespitler ve Gündem Önerileri. Bekir Balkız ve Vefa Saygın Öğütle içinde Bilim Sosyolojisi İncelemeleri (s. 11-28). Ankara: Doğu Batı Yayınları.
Wacquant, L. (2010). Pierre Bourdieu: Hayatı, Eserleri ve Entelektüel Gelişimi. Güney Çeğin, Emrah Göker, Alim Arlı ve Ümit Tatlıcan içinde Ocak ve Zanaat. İstanbul: İletişim Yayınları.
Wittgenstein, L. (1998). Felsefi Soruşturmalar. Çev. Deniz Kanıt. İstanbul: Küyerel Yayınları.
Woolgar, S. (1999). Bilim: Bilim İdesi Üzerine Sosyolojik Bir Deneme. Çev. Hüsamettin Arslan. İstanbul: Paradigma Yayınları.
Yearley, S. (2005). Making Sense of Science: Understanding the Social Studies of Science. New York and London: Sage Publication.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2025 Hüseyin Etil, Vehbi Metin Demir
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
