Devlete Karşı Toplum: Kitap Değerlendirmesi

Özet

Bu çalışma, Pierre Clastres’in “Devlete Karşı Toplum” kitabının değerlendirmesini sunmaktadır. Yazarın temel tezi devletsiz toplumlarda siyasal iktidarın doğasını inceleyip bu toplumlarda zorlama ve şiddet içermeyen bir iktidar etme biçiminin var olduğuna yöneliktir. Devletsiz toplumlarda otorite sahibi şefler, bu otoritenin kaynağını toplumu oluşturan bireylerin toplamından almakta fakat bu otoritenin simgesel boyutu göz önüne çıkmaktadır. Clastres, etnolojik ve antropolojik çalışmalarla, bu toplumların geçim ekonomisi ve siyasal örgütlenmeleri konusundaki yaygın görüşleri tersyüz etmekte ve bu toplum yapılarının kendi içlerinde tutarlı ve anlamlı olduğunu vurgular. İlkel toplumlara atfedilen geçim ekonomisiyle yaşamlarını sürdüren toplumlar olduğu görüşünü yansıtan çalışmaların bilimsel kofluğunu vurgulayan yazar, aslında bu toplumların bolluk toplumları olduğunu yaptığı incelemelerle ortaya koymaktadır. Siyasal iktidara yüklenen anlam değişse de bu kavram her toplumda kendi dinamikleriyle var olmuş ve olmaya devam etmektedir anlayışını ele alan yazar okurunu yaptığı analizleriyle anakronizme düşme tehlikesinden kurtarma çabasındadır. Bu bağlamda, modern toplumların iktidar anlayışını sorgulayan ve alternatif bir bakış açısı sunan eser, siyasal antropoloji alanında önemli bir katkı sunmaktadır.